Bij het overnemen van een bedrijf hangt het maximale leenbedrag af van verschillende factoren. Voor MKB-overnames in Nederland liggen de financieringsbedragen doorgaans tussen €100.000 en €2.500.000, afhankelijk van de jaaromzet, winstgevendheid en branche. Banken financieren meestal 70-80% van de overnamesom, waarbij het resterende deel uit eigen vermogen moet komen. Alternatieve financiers hanteren vaak flexibelere voorwaarden en kunnen soms hogere percentages financieren wanneer voldoende onderpand beschikbaar is.
Hoeveel kan je lenen om een bedrijf over te nemen?
De financiële ruimte voor een bedrijfsovername is afhankelijk van verschillende factoren die financiers gebruiken om het maximale leenbedrag te bepalen. In Nederland zien we dat het gemiddelde bedrag voor MKB-overnames sterk varieert per sector en bedrijfsgrootte.
De omzet en winstgevendheid van het over te nemen bedrijf spelen een doorslaggevende rol bij de bepaling van het leenbedrag. Financiers kijken vaak naar de EBITDA (winst voor rente, belastingen, afschrijvingen en amortisatie) en hanteren multipliers die per branche verschillen. In stabiele sectoren liggen deze multipliers meestal hoger dan in meer volatiele branches.
Ook de specifieke branche heeft grote invloed op de leenmogelijkheden. Sectoren met stabiele kasstromen en beperkte marktrisico’s, zoals zorg of zakelijke dienstverlening, kunnen vaak op ruimere financiering rekenen dan cyclische of sterk trendgevoelige branches.
Voor de financiering van een bedrijfsovername bestaan verschillende vormen:
- Bancaire leningen – traditionele financieringsvorm waarbij banken doorgaans 70-80% van de overnamesom financieren
- Participatiemaatschappijen – investeren risicodragend kapitaal in ruil voor een aandeel in het bedrijf
- Vendor loans – verkoper financiert een deel van de overnamesom
- Informal investors – vermogende particulieren die direct in bedrijven investeren
De combinatie van verschillende financieringsvormen, ook wel stapelfinanciering genoemd, biedt vaak de beste mogelijkheden om het benodigde bedrag bij elkaar te krijgen voor een overname.
Welke financieringsmogelijkheden zijn er voor een bedrijfsovername?
Bij het financieren van een bedrijfsovername heb je verschillende opties, elk met eigen kenmerken en voorwaarden. Een doordachte keuze of combinatie van financieringsvormen kan het verschil maken tussen een geslaagde overname en een te zware financiële belasting.
Bankfinanciering is de meest traditionele route. Banken verstrekken een zakelijke lening op basis van de waarde en cashflow van het over te nemen bedrijf. Voordelen zijn de relatief lage rentepercentages en structurele opzet. Nadelen zijn de vaak strenge eisen aan onderpand, eigen vermogen (meestal 20-30% van het overnamebedrag) en de lange beoordelingsperiode.
Investeerders zoals participatiemaatschappijen of informal investors brengen risicodragend kapitaal in. Het voordeel is dat zij ook kennis en netwerk meebrengen. Nadeel is dat je een deel van de zeggenschap afstaat en dat zij een aanzienlijk rendement verwachten op hun investering.
Crowdfunding kan een aanvullende financieringsbron zijn, vooral voor kleinere overnames of specifieke onderdelen. Het voordeel is de onafhankelijkheid van traditionele financiers, maar het nadeel is dat het meestal alleen geschikt is voor kleinere bedragen en het proces tijdrovend kan zijn.
Leverancierskrediet geeft je de mogelijkheid om betalingstermijnen te verlengen, waardoor werkkapitaal vrijkomt. Dit is relatief eenvoudig te regelen maar biedt meestal slechts een klein deel van de benodigde financiering.
Vendor loans waarbij de verkoper een deel van de koopsom als lening verstrekt, kunnen zeer waardevol zijn. Het voordeel is dat het vertrouwen uitstraalt en flexibelere voorwaarden kent. Nadeel is dat niet alle verkopers hiertoe bereid of in staat zijn.
In de praktijk zien we vaak een combinatie van financieringsvormen. Een deel bankfinanciering, aangevuld met eigen vermogen, een vendor loan en misschien een participatie door een investeerder. Dit verdeelt risico’s en maakt grotere overnames mogelijk.
Aan welke voorwaarden moet je voldoen voor een zakelijke lening?
Financiers stellen specifieke eisen voordat ze een zakelijke lening voor een bedrijfsovername verstrekken. Het begrijpen van deze voorwaarden kan je kansen op financiering aanzienlijk vergroten en helpt je bij een goede voorbereiding.
De minimale eigen inbreng is een belangrijk criterium. Traditionele banken verwachten doorgaans dat je 20-30% van het totale overnamebedrag zelf financiert. Dit toont je commitment en vermindert het risico voor de financier. Alternatieve financiers zijn soms flexibeler, maar vragen dan vaak wel een hoger rentepercentage.
Ook onderpand speelt een grote rol. Financiers willen zekerheid in de vorm van bedrijfspanden, voorraden, debiteuren of soms zelfs persoonlijke bezittingen. De waarde van dit onderpand bepaalt mede hoeveel je kunt lenen.
Een gedegen bedrijfsplan is onmisbaar. Dit moet duidelijk maken hoe je de continuïteit en winstgevendheid na de overname waarborgt. Financiers willen zien dat je hebt nagedacht over integratie, synergievoordelen en toekomstige groeimogelijkheden.
Je track record als ondernemer telt zwaar mee. Ervaring in dezelfde of een vergelijkbare branche geeft financiers vertrouwen dat je de risico’s kent en kunt managen. Ook je branche-ervaring in het algemeen wordt beoordeeld, vooral als je een bedrijf in een nieuwe sector wilt overnemen.
Ten slotte is je kredietwaardigheid een basisvoorwaarde. Financiers kijken naar je persoonlijke en zakelijke kredietgeschiedenis. Betalingsachterstanden of eerdere faillissementen kunnen je kansen op financiering verkleinen.
Welke documenten heb je nodig voor een overnamefinanciering?
Een goede voorbereiding met de juiste documentatie is essentieel om financiering voor een bedrijfsovername te krijgen. Financiers baseren hun beslissing op harde cijfers en onderbouwde plannen.
De jaarrekeningen van de afgelopen drie jaar van het over te nemen bedrijf zijn fundamenteel. Ze geven inzicht in de financiële prestaties, balanspositie en winstgevendheid. Zorg dat deze door een accountant zijn opgesteld of gecontroleerd voor extra geloofwaardigheid.
Realistische financiële prognoses tonen aan dat je begrijpt hoe je de onderneming winstgevend kunt voortzetten en ontwikkelen. Maak cashflow-, omzet- en winstprognoses voor minimaal drie jaar na de overname, inclusief onderbouwing van je aannames.
Het overnamecontract of de intentieverklaring is nodig om de exacte overnamevoorwaarden te specificeren. Dit document moet informatie bevatten over de koopsom, betaalconstructies, en eventuele garanties of vrijwaringen.
Taxatierapporten van bedrijfspanden of andere belangrijke activa geven objectieve waardebepalingen die je financieringsaanvraag ondersteunen. Laat deze opstellen door erkende taxateurs.
Je persoonlijke financiële gegevens zoals inkomensgegevens, vermogensoverzicht en eventuele andere leningen zijn vereist omdat financiers ook jouw financiële situatie beoordelen, vooral als er persoonlijke garanties nodig zijn.
Tips voor het voorbereiden van deze documenten:
- Zorg voor actuele, volledige en accurate documentatie
- Laat financiële stukken controleren door een accountant of financieel adviseur
- Bereid verklaringen voor over eventuele bijzonderheden in de cijfers
- Stem documenten op elkaar af zodat ze een consistent verhaal vertellen
- Anticipeer op vragen van financiers door aanvullende onderbouwing klaar te hebben
Hoe bepaal je de waarde van een over te nemen bedrijf?
De waardebepaling van een bedrijf is een cruciale stap in het overnameproces. Het bepaalt niet alleen de koopprijs, maar beïnvloedt ook direct het benodigde financieringsbedrag. Er zijn verschillende methoden om de waarde van een onderneming te bepalen.
De EBITDA-multiple methode is een van de meest gebruikte waarderingsmethoden. Hierbij wordt de EBITDA (winst voor rente, belastingen, afschrijvingen en amortisatie) vermenigvuldigd met een branchespecifieke factor. Deze factor kan variëren van 3 tot 8, afhankelijk van de sector, groeipotentie en risicoprofiel. Voor stabiele bedrijven met voorspelbare kasstromen liggen de multipliers doorgaans hoger.
Bij de Discounted Cash Flow (DCF) methode worden toekomstige vrije kasstromen geschat en teruggerekend naar de huidige waarde. Deze methode is complexer maar geeft een nauwkeuriger beeld voor bedrijven met wisselende resultaten of in groeifasen. Het vereist wel betrouwbare prognoses en een goed onderbouwde disconteringsvoet.
De intrinsieke waarde of substantiële waarde kijkt naar wat het bedrijf in materiële zin waard is. Deze methode telt de waarde van alle activa en trekt daar de schulden vanaf. Voor bedrijven met veel materiële activa zoals vastgoed of machines kan deze methode zeer relevant zijn.
De gekozen waarderingsmethode heeft directe invloed op het maximale leenbedrag. Financiers zullen vaak hun eigen waardering maken of een onafhankelijke waardering eisen, waarbij ze conservatiever rekenen dan kopers. Ze kijken kritisch naar de onderbouwing van de waarde en de daaruit voortvloeiende financieringsbehoefte.
In de praktijk is het verstandig om meerdere waarderingsmethoden te gebruiken en de uitkomsten te vergelijken. Dit geeft een completer beeld en sterkere onderbouwing in gesprekken met financiers.
Zakelijke lening voor bedrijfsovername: essentiële inzichten
Nu we alle aspecten van financiering voor bedrijfsovernames hebben bekeken, is het belangrijk de kernpunten samen te vatten voor ondernemers die deze stap overwegen.
De financierbaarheid van een overname hangt af van de kwaliteit van het over te nemen bedrijf, jouw ondernemerskwaliteiten, en de mate waarin je de plannen goed kunt onderbouwen. Een gedegen voorbereiding maakt het verschil tussen afwijzing en goedkeuring van je zakelijke financiering.
Voor ondernemers die een overname overwegen, zijn dit de praktische vervolgstappen:
- Voer een grondige due diligence uit op het doelbedrijf
- Bepaal de reële waarde met meerdere waarderingsmethoden
- Maak een gedetailleerd overnameplan inclusief integratiestrategie
- Verzamel alle benodigde documenten en bereid ze grondig voor
- Verken verschillende financieringsmogelijkheden en combinaties daarvan
Op de financieringsmarkt zien we een toenemende diversiteit aan mogelijkheden. Naast traditionele banken spelen alternatieve financiers een steeds grotere rol, wat meer flexibiliteit en maatwerk mogelijk maakt. Deze ontwikkeling is gunstig voor ondernemers die een bedrijf willen overnemen.
Bij Direct Vermogen begrijpen we als geen ander de uitdagingen bij het financieren van een bedrijfsovername. We begeleiden ondernemers door het hele financieringsproces, van waardering tot closing. Onze aanpak kenmerkt zich door snelheid, flexibiliteit en persoonlijke aandacht. We kijken niet alleen naar cijfers, maar ook naar de ondernemer en het verhaal achter de overname. Zo helpen we dagelijks bij het realiseren van succesvolle bedrijfsovernames met passende financieringsoplossingen.